Ach ja, grand cru. De hoogst haalbare classificatie in Bourgogne, Elzas, Champagne en sinds een tijdje ook in de Loire, waar Quarts de Chaume, het goddelijke zoet, deze status in 2014 verwierf. 

Maar is dat dan niet het geval in Saint-Émilion? Nee, dat is niet het geval in Saint-Émilion. En eigenlijk is het ook een klein beetje fop. Het is een vorm van marketingcommunicatie waarbij wordt gekapitaliseerd op de onkunde van de wijnconsument. En niets ten nadele van diegenen die wel op de hoogte zijn: daar zijn er veel van. 

Enfin, even terug naar Saint-Émilion. Daar zit die pikorde nou net weer heel anders in elkaar. Het hoogst haalbare ter plekke zijn de premier grand cru classés die - om het lekker verwarrend te maken - dan ook weer een A- en een B-categorie kennen. In die eerste hebben vier domeinen een plek verdiend, en in die tweede veertien. Stuk voor stuk felbegeerd en geruststellend kostbaar. 

Gaan we een treetje lager dan belanden we in de divisie van grand crus classés, vierenzestig in getal (en ook bepaald niet mal), maar de kwaliteit (en het prijskaartje) kunnen hier per château toch behoorlijk wisselen.  

En ja hoor, dan zijn we uiteindelijk beland in zo'n beetje de laagste regionen van de rangorde. Net boven de meeste eenvoudigste duiding (appellation Saint-Émilion contrôlée) tref je die grand crus. En dat betekent niet meer dan dat je als wijnbaas nèt iets strengere regeltjes moet hanteren dan de jongens en meisjes uit de onderbond. 

Maar ja, zoals gezegd, hele volksstammen wijndrinkers hebben daar geen weet van. Die zien grand cru, denken grand cru en drinken grand cru. 'En dat voor geen geld!' Die menen een koopje. Maar weten niet dat maar liefst 60 procent van alle rode wijnen uit Saint-Émilion grand cru op het etiket mogen zetten. En dat is zeer forse hoeveelheid, want het is ook nog eens een groot gebied. 

Onlangs moest ik weer eens iemand 'teleurstellen'. Die meende het koopje van zijn leven te hebben gedaan omdat ie een grand cru uit Saint-Émilion had aangeschaft voor geen geld. Meteen maar zestig flessen laten komen. Hij zag zichzelf al helemaal staan bij Tussen Wijn en Azijn, de vinologische versie van Tussen Kunst en Kitsch. Daar zou hij dan als antwoord op de vraag van de expert wat hij voor die fles betaald had trots zeggen: 'Een tientje!' Waarna hij te horen kreeg dat ie 'm niet meer in de kelder moest leggen maar in de kluis. En dat die fles op een veiling in Hongkong zeker het tienduizendvoudige zou opbrengen. 

Op mijn eerste vraag ‘wat is het voor eentje?’ kreeg ik het antwoord: ’Nou, een grand cru natuurlijk!’ Enfin, toen heb ik het maar weer eens uitgelegd hoe het nou precies zat. En een echt koopje is het eigenlijk ook nooit. Ofschoon zo'n wijn ook best zijn geld waard kan zijn. Maar zelden meer dan dat. 

Zoals deze van Château Viramon. Dat is een keurig bedrijfje. En er staat dan wel heel sjiek château op het etiket geschreven, maar in het echie zijn het niet meer dan een paar nederige gebouwen. Een simpele woning, een aanpalende schuur. In die laatste maakten ze in het jaar 2017 een vrij kloeke rode. Veel cassis, de bijkans klassieke smaak van cake met donker fruit, een hand laurier, katjesdrop, werkmanstannines en flink wat sweet spices en vanille dankzij een forse inbreng van eikenhout. Want op dat laatste is - ondanks de vriendenprijs - niet bezuinigd. Wie heeft geïnvesteerd in een wijnkaraf, doet er verstandig aan om 'm even over te schenken voor gebruik. Knapt ie reuze van op. Maar niet tot het niveau grand cru classé overigens.