Verrassende en verfrissende Côtes de Gascogne van Plaimont

Plaimont is een coöperatie van wijnmakers waarvan de wijngaarden zich uitstrekken van de voet van de Pyreneeën tot in het heuvelland van Gascogne. Binnen de coöperatie bewerken 800 familiebedrijven samen 5.500 hectare wijngaard, verdeeld over vijf verschillende herkomstbenamingen: Saint Mont, Madiran, Pacherenc de Vic-Bilh, Jurançon en Côtes de Gascogne. Met hun wijnen bestrijken ze een indrukwekkend gamma van fris wit tot stevig rood en rijke dessertwijnen. Plaimont is verantwoordelijk voor ongeveer één derde van alle wijngaarden van de Gascogne. Wanneer we daar het areaal voor Armagnac van aftrekken is de coöp goed voor grofweg de helft van alle wijn die er geproduceerd wordt.

Plaimont ontstond in 1979 door samenvoeging van drie bestaande regionale coöperaties. De nieuwe naam werd samengesteld uit delen van de drie oude namen: Plaisance, Aignan en Saint-Mont. In 1999 sloten de coöperaties van Condom en Crouseilles aan. Wijnmaken doet Plaimont met groot en groeiend succes. De coöperatie staat in hoog aanzien. Als om dat kracht bij te zetten werd Plaimont begin augustus 2025 tijdens een concours van het vooraanstaande Duitse tijdschrift Weinwirtschaft nog uitgeroepen tot de beste coöperatie van Frankrijk.

Gascogne

In wijngeschriften en bij de verkoopkanalen worden de wijnstreek waar Plaimont actief is meestal aangeduid als le Sud Ouest, ofwel het zuidwesten van Frankrijk. De naam Gascogne zul je vergeefs zoeken op gebruikelijke topografische kaarten van Frankrijk. Als politieke entiteit hield Gascogne in de middeleeuwen op te bestaan, en het voormalig Gascons grondgebied maakt nu deel uit van de regio’s Nouvelle-Aquitaine en Occitanie, in hoofdzaak verdeelt over de departementen Gers, Landes en Hautes-Pyrénées. Maar als culturele identiteit is de Gascogne een hardnekkige overlever, vooral op het gebied van gastronomie (denk magret de canard, foie gras, poule au pot en ragoût alycot), sterke drank (Armagnac) en wijn. Voor dat laatste kun je perfect terecht bij Plaimont, dat mede aan de wieg staat van de IGP Côtes de Gascogne.

Beroemde streekgenoten zijn de Drie Musketiers, zwaar geromantiseerd en onsterfelijk gemaakt door de schrijver Alexandre Dumas (1802-1870). Op een dikke 30 kilometer van de hoofdvestiging van Plaimont kan men het kasteel van d’Artagnan bezoeken in Lupiac. Links en rechts zijn pleintjes en straten naar hem genoemd. Deze beroemdste aller musketiers heeft overigens een opvallend, zij het pijnlijk, lijntje met Nederland, doordat hij op 25 juni 1673 sneuvelde tijdens de belegering van Maastricht door de troepen Lodewijk XIV. De leus “Eén voor allen, allen voor één” is eigenlijk een perfect symbool voor een coöperatie van wijnmakers.

Werkwijze

Plaimont is voor een belangrijk deel verantwoordelijk voor de opkomst van de wijnen uit de regio. De coöperatie werd opgericht om de wijnen uit de streek meer bekendheid te geven en verder te ontwikkelen. Plaimont is nog steeds ambitieus, maar niet alleen ambitieus om lekkere wijn te maken. Dat moet liefst ook op een ecologisch verantwoorde manier gebeuren. Inmiddels voldoen 90% van alle wijngaarden van de coöperatie aan de strenge voorwaarden van het label Haute Valeur Environnementale. Om ook in de toekomst bij veranderend en opwarmend klimaat vooruit te kunnen heeft Plaimont een bijzonder oog voor historische regionale druivenrassen. Autochtone druivensoorten zijn vaak meer klimaatbestendig dan later geïmporteerde succesdruiven uit andere wijngebieden. Inmiddels heeft men een “conservatorium” van 21 voorheen bijna uitgestorven lokale druivenrassen.

De winst die Plaimont maakt wordt volgens goed coöperatief gebruik teruggeploegd naar de wijnbouwers, en naar de lokale gemeenschappen om de regionale cultuur te steunen.

Veel van de aangesloten wijnboeren voeren nog steeds een soort gemengd bedrijf, waarbij men naast de wijn ook nog graan verbouwt, kippen en eenden houdt of een gîte dan wel bed & breakfast exploiteert.

Wijnen

Hoewel Plaimont wijnen produceert van verschillende herkomstbenamingen, is IGP Côtes de Gascogne goed voor ongeveer twee derde van het totale volume, verdeeld over een flink aantal verschillende merken, domeinen en cuvées. Met drie ervan maken we hier kennis.

Colombelle is de oudste en bekendste merkwijn van Plaimont. Op basis van colombard en sauvignon blanc geldt hij als prototype van het frisse wit waar de Gasgogne bekend om is geworden. De colombard werd vroeger vrijwel uitsluitend gebruikt voor de productie van Armagnac, maar deze aromatische druif staat door toedoen van André Dubosc, oprichter van Plaimont, nu aan de basis van veel Côtes de Gascogne. Ook de 2024 presenteert Colombelle zich weer als op en top betrouwbaar. Kraakvers, citrusrijk, groensappig, grapefruit. Heerlijk verfrissend. Met 11% van nature relatief laag alcoholisch.

Domaine Cassaigne blanc is de meer complexe broer van de Colombelle. De colombard wordt hier gecombineerdmet local hero gros manseng. Het levert een iets stevigere wijn op, met kwiek wit fruit, limoen, iets grassigs en licht kruidigs. Met een procentje meer alcohol.

Bij Elia blanc wordt gespeeld met het feit dat de colombard van nature wat minder alcohol geeft. Door percelen te selecteren die “uit zichzelf” druiven met een lager suikergehalte leveren, bijvoorbeeld doordat ze minder op het zuiden zijn georiënteerd, heeft Elia nog een paar procent minder alcohol dan de Colombelle. Er is namelijk zeker vraag naar zulke wijnen. Veel mensen zijn blij met fijn fris wit met 9% alcohol, in plaats van elders steeds meer gebruikelijke 13%. Het levert een mooie groenige, sappige, kruisbesserige, appelige, grapefruitige en limoenige blanc op, zonder dat je inlevert op het wijngenot.

Alle drie goed voor een 8,5 van De Grote Hamersma, dus Plaimont levert consistente kwaliteit.

Deze verfrissende Côtes de Gascognes zijn heerlijk als aperitief en laten zich fijn combineren met allerlei salades, lichte visgerechten, pasta’s, sushi en geitenkaas. Kortom, ideale zomerwijnen.